Jarenlang heb ik gedacht dat het tonen van kwetsbaarheid een zwakte was. Een teken dat je het niet aan kunt. Dat je faalt. Inmiddels weet ik wel beter. Kwetsbaarheid is geen zwakte, maar een kracht!
In de relatie met de vader van m’n kinderen heb ik me eigenlijk nooit echt kwetsbaar opgesteld. Als ik me ergens onzeker over voelde en ik toonde dat, dan kreeg ik toch altijd weer het gevoel dat het uiteindelijk niets voorstelde, dat ik me niet aan moest stellen of dat er toch niets aan te doen viel. Ik leerde al snel dat mezelf kwetsbaar opstellen mij niet verder bracht. En die overtuiging is er in de loop der jaren ingebakken.
In de praktijk kwam het er op neer dat ik me ook naar de buitenwereld toe niet kwetsbaar op durfde te stellen. ‘Kwetsbaarheid’ kwam in mijn woordenboek niet voor. Voor de buitenwereld was ik iemand die het goed voor elkaar had, die altijd sterk in haar schoenen stond, die nooit hulp nodig had, die nooit ergens mee zat.
Dat op een gegeven moment mijn relatie niet goed liep, dat durfde ik ook tegen niemand te zeggen. Want dat voelde als falen. Lange tijd heb ik het voor me gehouden en met niemand gedeeld: niet met vrienden of vriendinnen, niet met mijn familie. Ik moest er zelf uit zien te komen. Pas toen ik – dankzij professionele hulp – leerde om me kwetsbaar op te stellen én ook de knoop had doorgehakt om te scheiden, vertelde ik anderen over mijn situatie. Doodeng natuurlijk: ik dacht dat mensen me als een baksteen zouden laten vallen. Omdat ik gefaald had.
Het tegendeel bleek waar. Het feit dat ik me eindelijk kwetsbaar durfde op te stellen, zorgde juist voor verbinding. Vrienden en familie waardeerden het dat ik zo open en eerlijk was. Dat ik mijn kwetsbaarheid aan hen durfde toe te vertrouwen. Dat sterkte me. Ik leerde zelfs om ook aan mensen die verder van me af stonden m’n kwetsbaarheid te tonen. Op de momenten dat dit voor mij goed voelde.
Zo had ik – toen ik nog niet zo heel lang gescheiden was – voor m’n werk als tekstschrijver een interview met een man uit de buurt. Het ging over een luchtig onderwerp en het interview was zo gedaan. Maar toen ik m’n notitieboekje dicht klapte, vroeg hij me – hij had ook gehoord dat ik gescheiden was – hoe het eigenlijk met me ging. Dat vertelde ik hem. Open en eerlijk. Het kwetsbare verhaal over hoe ik me had gevoeld, hoe slecht het in die scheidingsperiode en in de tijd daarvoor met me ging.
Hij wreef een paar keer in z’n oog, ik dacht nog dat er een vuiltje of zo in zat. Totdat er ineens tranen over z’n wangen stroomden. ‘Sorry’, verontschuldigde hij zich, ‘ik word er een beetje emotioneel van’. Hij zei me dat hij me een stoere vrouw vond, omdat ik weer uit het dal was geklommen. Door hulp te vragen en door me kwetsbaar op te stellen. Dat raakte hem. En je begrijpt: zijn kwetsbare reactie raakte ook mij weer. Het feit dat je elkaar daarin kunt vertrouwen, dat kwetsbaarheid er mag zijn – zelfs als je iemand niet heel goed kent –, dat is zó waardevol. Het durven tonen van kwetsbaarheid zorgt voor verbinding. Kwetsbaar durven zijn, is écht een kracht.